فیزیوتراپی سالمندان برای کاهش درد و افزایش انعطاف و قدرت بدنی
فیزیوتراپی سالمندان به این افراد کمک می‌کند تا عملکرد و حرکات بدن خود را تا حد امکان تقویت کرده و مشکلات و آسیب‌های موجود را نیز با استفاده از روش‌های درمانی مناسب برطرف کنند.
افراد مسن نیازهای خاصی داشته و معمولاً به چند عارضه مبتلا هستند که این امر سبب دشواری درمان و پیچیدگی روند رسیدگی به این افراد خواهد شد.
افراد مسن ممکن است قدرت، حرکت پذیری و انعطاف بدن خود را در اثر افزایش سن از دست بدهند. فیزیوتراپی سالمندان می‌تواند روش‌هایی را برای پیشگیری یا درمان به این افراد ارائه دهد که منجر به بهبود کیفیت زندگی آن‌ها خواهد شد.
فیزیوتراپی برای افراد مسن می‌تواند حرکت پذیری، تعادل، قدرت و اعتماد به نفس این افراد را تقویت کرده و علاوه بر افزایش دامنه‌ی حرکتی مفاصل، انعطاف پذیری آن‌ها را نیز بیشتر کند. شما هیچ وقت برای استفاده از مزایای فیزیوتراپی بیش از حد جوان یا بیش از حد پیر نیستید. کلینیک فیزیوتراپی آرتان می‌تواند به شما در جهت رسیدن به سلامتی کمک کند.
فیزیوتراپی سالمندان چیست؟
فیزیوتراپی سالمندان طیف وسیعی از عارضه‌های مربوط به افراد مسن را پوشش می‌دهد. عارضه‌های مختلفی وجود دارند که افراد مسن را درگیر می‌کنند. در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد: آرتروز ، پوکی استخوان ، سرطان، آلزایمر، تعویض مفاصل، مشکلات تعادلی، بی اختیاری ادرار و غیره. فیزیوتراپی سالمندان برای رسیدگی به این عارضه‌ها مؤثر است. فیزیوتراپی نقشی اساسی در کمک به افراد مسن برای استفاده از ظرفیت کامل بدن ایفا کرده و استقلال افراد را نیز بهبود می‌بخشد. فیزیوتراپیست ها می‌توانند به افراد در داشتن یک زندگی راحت و بدون درد کمک کنند. مشکلات مربوط به فیزیوتراپی سالمندان در سه گروه طبقه بندی می‌شوند.
- گروه اول مشکلاتی هستند که به دلیل عدم استفاده‌ی بیمار از اندام‌ها و ورزش نکردن ایجاد می‌شوند. می‌توان این مشکلات را با تمرینات دامنه حرکتی و ورزش‌هایی از این قبیل برطرف کرد.
- گروه دیگری از مشکلات که فیزیوتراپی سالمندان به آن رسیدگی می‌کند مشکلات قلبی عروقی مثل بیماری‌های قلبی و سکته هستند. متخصصین فیزیوتراپی ابزارهای مختلفی برای درمان این مشکلات در اختیار دارند. ورزش، آب درمانی، تحریک الکتریکی و روش‌های دیگر بدین منظور به کار می‌روند.
- گروه سوم مشکلات اسکلتی هستند. فیزیوتراپی سالمندان به افرادی که این مشکلات مثل پوکی استخوان و استئوآرتریت را دارند کمک خواهد کرد. این مشکلات نیازمند توجه ویژه‌ای هستند چراکه پوکی استخوان باعث شکننده شدن استخوان‌ها شده و استئوآرتریت نیز بسیار دردناک است.
فیزیوتراپی چگونه انجام می‌شود؟
فیزیوتراپی توسط متخصصین این زمینه یا فیزیوتراپیست انجام می‌شود. فیزیوتراپیست تمرینات مخصوصی را به شما آموزش می‌دهد که به کمک آن‌ها حرکات بدن تقویت شده و تعادل فیزیکی و ذهنی نیز بهتر می‌شوند. در حال حاضر فیزیوتراپی سالمندان به سه روش انجام می‌شود: آب درمانی، مکانوتراپی و کینزیوتراپی (حرکات بیومکانیکی). درمان افراد سالمند نیز همانند افراد دیگر بوده و در فاز ابتدایی درمان با دارو یا عمل جراحی انجام شده و سپس فرد به فیزیوتراپی ارجاع می‌شود. در این مرحله فیزیوتراپیست فرد را بررسی کرده و برنامه‌ی درمانی مخصوصی را برای او طراحی می‌کند. برنامه‌های درمانی ممکن است تا حد زیادی متفاوت باشند که به مواردی از قبیل عارضه‌ی مورد درمان، وضعیت بیمار و روحیه‌ی او، وضعیت خانه و خانواده‌ی بیمار، زوال عقل، سوابق قبلی و غیره بستگی خواهد داشت.
هدف فیزیوتراپیست در این مرحله صرفاً انجام اقدامات مفید برای شما نبوده و این اقدامات باید برای شما نیز راحت باشند و از آن‌ها راضی باشید. بدین ترتیب ایمنی و استقلال شما نیز حفظ خواهد شد. برای انجام فیزیوتراپی حرکتی از ابزارهای ساده‌ای مثل ورزش و آب درمانی استفاده خواهد شد. برای مثال به دلیل این که زمین خوردن مشکل بزرگی برای افراد سالمند محسوب می‌شود، برنامه‌ی فیزیوتراپی بر روی تعادل و عضلات تعادلی متمرکز خواهد بود تا بتواند خطر زمین خوردن که خود علت بسیاری از آسیب‌های وارده است را کاهش دهد. آب درمانی نیز ابزار مهمی در توانبخشی به افراد سالمند است چراکه ورزش‌های زیر آب فشار ناخواسته را از روی مفاصل برداشته و خطر آسیب دیدن آن‌ها را کم می‌کند.
عارضه‌های مورد درمان
ارضه‌های مربوط به سالمندان معمولاً شامل مشلات اسکلتی عضلانی، بیماری‌های ذهنی، بی اختیاری، مشکلات حسی، مشکلات تعادل، درد مزمن و کمبود خواب هستند. درمان‌های فیزیوتراپی در رفع و مدیریت این بیماری‌ها موفق بوده‌اند. در ادامه بیشتر به فیزیوتراپی سالمندان خواهیم پرداخت. عارضه‌های مورد درمان با فیزیوتراپی سالمندان چیست؟
درد مفاصل
مفاصل استخوان‌های بدن را به یکدیگر متصل کرده و علاوه بر تحمل وزن اجازه‌ی حرکت نیز به استخوان‌ها می‌دهند. معمولاً درد مفاصل در اثر ضربه، التهاب لایه‌ی پوشاننده‌ی مفاصل، همارتروز، آرتروز، بیماری‌های مقاربتی و نقرس ایجاد می‌شود. اگر درد مفصل درمان نشود می‌تواند حرکت مفصل را محدود کرده و منجر به ضعف و ناپایداری برای انجام فعالیت‌های عادی شود.
فیزیوتراپی سالمندان بهترین درمان برای کاهش درد مفاصل و تقویت پایداری آن‌هاست.
ضعف عمومی
ضعف عمومی بدن یکی از شایع‌ترین مشکلات مربوط به سالمندی است. یکی از دلایل بروز این مشکلات، تغییرات دژنراتیو ناشی از افزایش سن بوده که منجر به کاهش تون عضلات، سفتی مفاصل و غیره می‌شوند. این مشکل با ایجاد عارضه‌های مزمن دیگر مثل بیماری‌های عصبی، بیماری‌های غدد درون ریز و بیماری‌های اسکلتی عضلانی تشدید نیز خواهد شد.
ازجمله دلایل بروز ضعف عمومی در بدن می‌توان به آنفولانزا، بیماری‌های تیروئید، کم خونی، افسردگی، کمبود خواب، دیابت درمان نشده، نارسایی احتقانی قلب و عوارض جانبی برخی از داروها اشاره کرد. فیزیوتراپی سالمندان می‌تواند به بازیابی قدرت و پایداری بدن کمک کرده و کیفیت زندگی بیمار را افزایش دهد.
ناپایداری وضعیتی بدن
ناپایداری وضعیتی بدن به عدم توانایی برای صاف ایستادن گفته می‌شود. به عبارت دیگر، عدم تعادل و از دست رفتن رفلکس‌های لازم برای صاف ایستادن باعث بروز این عارضه خواهند شد. فیزیوتراپی سالمندان مثل تمرینات تعادل می‌توانند ناپایداری وضعیتی را کاهش داده و به بیمار در حفظ وضعیت مناسب بدن کمک کنند.
مشکلات تعادلی
مشکلات تعادلی سالمندان به از دست رفتن عملکرد طبیعی عضلات و استخوان‌ها گفته می‌شود. این مشکلات عموماً در اثر آرتروز و افت فشار ارتواستاتیک ایجاد می‌شوند. ازجمله دیگر عوامل ایجاد کننده‌ی مشکلات تعادلی می‌توان به بی حسی پاها، مشکلات چشم، مشکلات گردش خون و مصرف داروهای متعدد اشاره کرد. روش‌های فیزیوتراپی سالمندان ازجمله تمرینات تعادلی می‌توانند عملکرد عضلات و استخوان‌ها را بهبود بخشند.
چه افرادی می‌توانند از این روش‌ها استفاده کنند؟
تأثیر فیزیوتراپی سالمندان بر بهبود حرکت پذیری و تعادل، افزایش قدرت و اعتماد به نفس و حفظ فعالیت فیزیکی فرد در طول سال‌ها اثبات شده است. با این حال هدف برخی از روش‌های فیزیوتراپی سالمندان، بازگرداندن فرد به وضعیت قبلی خود نیست. اصلی‌ترین هدف فیزیوتراپی استفاده کردن فرد از تمام ظرفیت بدن خود خواهد بود. انجام فعالیت‌های روزمره و داشتن یک زندگی نامحدود ارزش زیادی خواهند داشت. در همین حال، فیزیوتراپی می‌تواند به فرد کمک کند تا از فعالیت‌های فیزیکی مختلف لذت بیشتری ببرد.
فیزیوتراپی سالمندان می‌تواند توانایی فیزیکی افراد را به حدی برساند که در ورزش‌هایی مثل گلف شرکت کنند. این امر مزایای زیادی خواهد داشت. بازی کردن گلف به خودی خود باعث تقویت سلامت فیزیکی و روانی خواهد شد. از آن جایی که افسردگی مشکلی روز افزون در بین جامعه‌ی سالمندان است از هیچ کمکی در این زمینه نباید دریغ کرد. یکی دیگر از وظایف فیزیوتراپی سالمندان کمک به بازتوانی پس از تعویض مفصل ران یا زانو خواهد بود. افرادی که این جراحی‌ها را انجام می‌دهند ممکن است دچار مشکلات در راه رفتن خود شوند. همچنین توانایی آن‌ها برای انجام فعالیت‌های روزمره و کیفیت زندگی آن‌ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
8 فایده‌ی فیزیوتراپی برای سالمندان
فواید فیزیوتراپی برای سالمندان به خوبی شناخته شده است با این حال هنوز بسیاری از افراد فکر می‌کنند که فیزیوتراپی تنها برای ورزشکارانی که در حال بهبودی پس از آسیب هستند مفید است. در واقعیت، تأثیر فیزیوتراپی در پیشگیری از آسیب و تقویت حرکت پذیری به اندازه‌ی بهبود آسیب‌ها و توانبخشی مهم است.
افراد مسن ممکن است از مشکلات متعددی رنج ببرند که در این بین می‌توان به آرتروز، کمردرد، درد مفاصل، گرفتگی عضلات، آسیب به رباط‌ها، التهاب و محدودیت دامنه‌ی حرکتی اشاره کرد. صدها مشکل مربوط به کهولت سن وجود دارند که می‌توان با استفاده از فیزیوتراپی از آن‌ها پیشگیری کرده و یا آن‌ها را درمان و مدیریت کرد. متاسفانه در این جا زمان کافی برای پرداختن به همه‌ی آن‌ها وجود ندارد پس به 8 فایده‌ی اصلی فیزیوتراپی خواهیم پرداخت:
درمان درد
درد گردن ، کمردرد و مفاصل معمولاً در اثر گرفتگی با ضعف عضلات ، کمبود گردش خون و کمبود فعالیت ایجاد می‌شود. فیزیوتراپی می‌تواند گردش خون، انعطاف پذیری، قدرت عضلانی و حرکت پذیری را افزایش دهد.
ورزش بی خطر
ورزش کردن برای همه‌ی افراد در هر سنی مهم است ولی می‌تواند برای افراد مسن و به خصوص افراد مبتلا به مشکلات قلبی، پوکی استخوان و برخی عارضه‌های دیگر خطراتی را به همراه داشته باشد. فیزیوتراپی روشی ایده آل برای ورزش کردن تحت نظر متخصصین مربوطه و کاهش خطر آسیب‌های ورزشی خواهد بود.
افزایش قدرت و پایداری
لغزیدن و زمین خوردن در هر سنی خطرناک است ولی در سالمندان خطر و شیوع بیشتری دارد. فیزیوتراپی به افراد مسن در افزایش قدرت و پایداری موردنیاز برای جلوگیری از زمین خوردن کمک خواهد کرد.
مزایای اجتماعی
فیزیوتراپی یک تجربه‌ی اجتماعی نیز خواهد بود. سالمندان به صورت رو در رو با فیزیوتراپیست خود تمرینات را انجام خواهند داد تا به اهداف خود در سلامتی برسند.
درمان غیر تهاجمی و بدون دارو
فیزیوتراپی یک گزینه‌ی درمانی بدون دارو و غیرتهاجمی است. افزایش قدرت و انعطاف پذیری می‌تواند طیفی از مشکلات را درمان کرده و از آسیب‌های مختلفی نیز جلوگیری کند (درنتیجه نیازی به درمان‌های تهاجمی برای این آسیب‌ها نخواهید داشت). انجام عمل جراحی با افزایش سن خطر بیشتری پیدا کرده و عدم نیاز به آن باید جزو اولین اولویت‌های هر فرد سالخورده‌ای باشد.
یکی دیگر از موارد قابل توجه، تداخل داروهای مسکن (حتی انواع بدون نسخه‌ی آن‌ها) با دیگر داروهای مورد استفاده برای بیماری‌های مزمن خواهد بود. پیشگیری از نیاز به این داروها می‌تواند نکته‌ی مهمی در هر برنامه‌ی سلامتی باشد.
قبل و بعد از عمل جراحی
در برخی از موارد نمی‌توان از انجام عمل جراحی اجتناب کرد. فیزیوتراپی به بهبود بیمار پس از عمل جراحی کمک کرده و می‌تواند قبل از جراحی نیز بیمار را تقویت کند. ورزش از هر نوعی می‌تواند ظرفیت قلبی عروقی را افزایش داده و گردش خون را نیز تقویت کند. فیزیوتراپی بعد از جراحی به بیمار کمک می‌کند تا مجدداً قدرت و حرکت پذیری خود را به دست آورد.
مزایای فیزیوتراپی برای سلامت روان
مزایای ورزش برای سلامت روان ثابت شده‌اند. برای سالمندانی که دچار دردهای مزمن شده، به تازگی بازنشسته شده و یا سبک زندگی آن‌ها تغییر کرده است، حفظ سلامت ذهنی به اندازه‌ی سلامت فیزیکی اهمیت خواهد داشت. ورزش می‌تواند اضطراب و افسردگی را با ترشح اندورفین کاهش دهد.
استقلال و عدم وابستگی
تمامی مزایای ذکر شده به یکی از اجزای اصلی زندگی سالمندان ختم می‌شوند: استقلال. حفظ استقلال کلید حفظشان، کیفیت زندگی و خوشحالی فرد خواهد بود. فیزیوتراپی می‌تواند شما را از ویلچر بی نیاز کرده و حتی مدت بیشتری شما را در پشت فرمان اتومبیل نگه دارد. در این جا تفاوت بین فرد مستقل و فرد نیازمند مراقبت مشخص خواهد شد. عدم وابستگی، حرکت پذیری و کیفیت زندگی ازجمله عوامل اصلی تاثیرگذار بر سلامت روانی هستند. علاوه بر این ورزش منظم نیز می‌تواند تأثیر مستقیمی بر روی سلامت روان داشته باشد.
کلینیک فیزیوتراپی آرتان آماده ارائه خدمات به سالمندان می باشد .
آدرس : تهران – ونک – خیابان ملاصدرا – بین خیابان شیراز و شیخ بهایی – ساختمان پزشکان ملاصدرا – طبقه پنجم واحد 504
تلفن : 88052701
همراه : 09124945139
